Τα μοντέλα και οι μέθοδοι Διαμεσολάβησης που εφαρμόζονται στα διάφορα κράτη και από τα διάφορα προγράμματα Διαμεσολάβησης χαρακτηρίζονται από σημαντική πολυμορφία. Ο «Οδηγός Ορθής Πρακτικής» στο πλαίσιο της Σύμβαση της Χάγης του 1980 για την απαγωγή παιδιών, ο οποίος εκδόθηκε το 2012 από τη Συνδιάσκεψη της Χάγης, αποσκοπεί στο να επιστήσει την προσοχή σε ορισμένες ορθές πρακτικές οι οποίες είναι χρήσιμες για τη Διαμεσολάβηση ειδικά σε υποθέσεις διεθνούς απαγωγής παιδιών.

Σύμφωνα με τον Οδηγό, η Διαμεσολάβηση σε διεθνείς οικογενειακές διαφορές θα πρέπει να διεξάγεται από έμπειρους οικογενειακούς Διαμεσολαβητές οι οποίοι διαθέτουν διαπολιτισμικές ικανότητες. Οι Διαμεσολαβητές που διεξάγουν Διαμεσολάβηση σε τέτοιες υποθέσεις θα πρέπει να έχουν λάβει ειδική κατάρτιση στο συγκεκριμένο είδος Διαμεσολάβησης και να διαθέτουν γνώση και ευαισθησία έναντι των πολιτισμικών και θρησκευτικών ζητημάτων τα οποία ενδέχεται να ανακύπτουν.

Ως προς τις μεθόδους που αποδεικνύονται επωφελείς στη Διαμεσολάβηση σε υποθέσεις διεθνούς απαγωγής παιδιών, ο Οδηγός επισημαίνει τα εξής:

  • Το κατά πόσον για δεδομένη υπόθεση η πλέον ενδεδειγμένη είναι η άμεση ή η έμμεση Διαμεσολάβηση θα εξαρτηθεί από τις περιστάσεις της υπόθεσης.
  • Στις έντονα συγκρουσιακές καταστάσεις της διεθνούς απαγωγής παιδιών θα πρέπει να συνιστάται η συνΔιαμεσολάβηση, εφόσον είναι εφικτή.
  • Εφόσον κρίνεται δέον και εφικτό, θα πρέπει να ενθαρρύνεται η χρήση διπολιτισμικής, δίγλωσσης Διαμεσολάβησης.
  • Θα πρέπει να παρέχονται στους ενδιαφερόμενους πληροφορίες σχετικά με τα πιθανά μοντέλα και τις διαδικασίες Διαμεσολάβησης, μέσω της κεντρικής αρχής ή του κεντρικού σημείου επαφής για τη διεθνή οικογενειακή Διαμεσολάβηση.

Ο Οδηγός υπογραμμίζει ότι η γνώμη του παιδιού θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη Διαμεσολάβηση ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά του. Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εισαχθεί η γνώμη του παιδιού στη Διαμεσολάβηση και το κατά πόσον είναι σκόπιμη η άμεση ή έμμεση συμμετοχή του παιδιού είναι ζητήματα που πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά ανάλογα με τις περιστάσεις της εκάστοτε υπόθεσης. Εφόσον, δε, τα μέρη συμφωνούν και ο Διαμεσολαβητής το κρίνει εφικτό και δέον, στη Διαμεσολάβηση μπορούν να συμμετάσχουν και τρίτοι, η παρουσία των οποίων ενδέχεται να διευκολύνει την εξεύρεση συμπεφωνημένης λύσης. Για να υπάρξει βιώσιμη λύση σε μια οικογενειακή διαφορά, ενίοτε μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη η συμμετοχή στη διαδικασία Διαμεσολάβησης προσώπου το οποίο συνδέεται στενά με ένα εκ των μερών ή/και με τα δύο μέρη, και η συνεργασία του οποίου είναι απαραίτητη για την επιτυχή εφαρμογή της συμφωνίας. Το πρόσωπο αυτό μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ο νέος σύντροφος ενός εκ των γονέων ή ένας παππούς ή γιαγιά. Ανάλογα με τις πολιτισμικές καταβολές των μερών, τα μέρη μπορεί να ζητήσουν να συμμετάσχει στη Διαμεσολάβηση εγνωσμένου κύρους εκπρόσωπος της κοινότητάς τους.

Πηγή: https://www.hcch.net/en/publications-and-studies/details4/?pid=6475&dtid=52

Βασιλική Κουμπλή
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω – Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια