Ο Διαμεσολαβητής είναι ο ουδέτερος και αμερόληπτος τρίτος που διεξάγει τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης. Κατά την άσκηση των καθηκόντων του δεσμεύεται από το νόμο και τον Κώδικα Δεοντολογίας Διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών.

Πριν την έναρξη της διαδικασίας πραγματοποιεί ενημερωτική προπαρασκευαστική επικοινωνία με τα μέρη και τους δικηγόρους τους. Στα πλαίσια αυτής της επικοινωνίας διευκρινίζει ποια πρόσωπα θα συμμετάσχουν στη Διαμεσολάβηση.

Ελέγχει την εξουσιοδότηση / πληρεξουσιότητα των εκπροσωπούντων τα μέρη στη Διαμεσολάβηση εφόσον αυτά είναι νομικά πρόσωπα.

Στην Ελλάδα τα μέρη παρίστανται στη Διαμεσολάβηση υποχρεωτικά μαζί με τους δικηγόρους τους. Ερευνά εάν τα μέρη έχουν ξεκινήσει δικαστικές ενέργειες και πως αυτές επηρεάζουν τη διεξαγωγή της Διαμεσολάβησης. Ενημερώνει τα μέρη για τους όρους συνεργασίας, το κόστος της Διαμεσολάβησης και την κατανομή του μεταξύ των μερών. Αξιολογεί τα στοιχεία και προετοιμάζεται σωστά για την διεξαγωγή της διαδικασίας.

Κατά την έναρξη της διαδικασίας

Διενεργεί εναρκτήρια σύντομη ενημέρωση στα μέρη κατά την οποία εξηγεί τις αρχές, τους κανόνες και τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης. Υπογράφει με τα μέρη τη συμφωνία υπαγωγής της διαφοράς σε Διαμεσολάβηση. Η συμφωνία αποτελεί αποδοχή από τα μέρη των κανόνων που διέπουν τη Διαμεσολάβηση και δέσμευση σε αμοιβαία συνεργασία. Η συμμετοχή στη Διαμεσολάβηση ανάλογα με τη φύση της υποθέσεως μπορεί να είναι δυνητική ή υποχρεωτική από το νόμο αλλά η παραμονή στη Διαμεσολάβηση παραμένει πάντοτε εκούσια. Ο Διαμεσολαβητής δεσμεύεται από την αρχή της εμπιστευτικότητας και δεν επιτρέπεται να παράσχει καμία πληροφόρηση προς τρίτους ή το Δικαστήριο ως μάρτυρας για θέσεις, προτάσεις, συμφωνίες που ανταλλάχθηκαν στα πλαίσια της Διαμεσολάβησης. Δεν επιτρέπεται να ενημερώσει το κάθε μέρος για όσα συζητήθηκαν με το άλλο μέρος στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις παρά μόνο κατόπιν ρητής συγκατάθεσης.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ο Διαμεσολαβητής καλλιεργεί κλίμα εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του και στην ίδια τη διαδικασία. Διασφαλίζει την ισότιμη και ενεργή συμμετοχή των μερών στη διαδικασία (αντίστοιχο χρόνο ομιλίας για κάθε μέρος κ.λπ.).Διερευνά μαζί με τα μέρη και τους δικηγόρους τους τα πραγματικά ενδιαφέροντα και τις πραγματικές ανάγκες των μερών. Διαμορφώνει σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες τον κατάλογο των προς επίλυση θεμάτων. Βρίσκει τα σημεία εμπλοκής και ασυμφωνίας των μερών. Ενθαρρύνει τη συμμετοχή των μερών στη διαδικασία και την επίτευξη συμφωνίας. Αναζητά τους πραγματικούς λόγους της αντιδικίας που υποκρύπτονται κάτω από τις άκαμπτες θέσεις των μερών. Αναγνωρίζει τα συναισθήματα που εμποδίζουν την προσέγγιση των μερών. Ελέγχει μαζί με τα μέρη την ρεαλιστικότητα των θέσεων τους και διαχειρίζεται τις προσδοκίες τους. Αναζητά και διερευνά όλες τις πιθανές λύσεις της διαφοράς. Μεταθέτει σταδιακά τον προσανατολισμό των μερών από το παρελθόν και τη διαφωνία προς το μέλλον και την επίτευξη συμφωνίας χρησιμοποιώντας αντικειμενικά κριτήρια. Βοηθά τα μέρη να διαπραγματευθούν και να ξεπεράσουν αδιέξοδες καταστάσεις.

Κατά το τέλος της διαδικασίας

Διαμορφώνει μαζί με τα μέρη και τους δικηγόρους τους το σκελετό της συμφωνίας την οποία εν συνεχεία διατυπώνουν γραπτά οι δικηγόροι των μερών. Υπογράφει μαζί με τα μέρη και τους νομικούς τους παραστάτες το πρακτικό Διαμεσολάβησης που περιλαμβάνει τη συμφωνία για υπαγωγή της διαφοράς σε Διαμεσολάβηση και τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη για την επίλυσης της διαφοράς τους. Το πρακτικό Διαμεσολάβησης είναι δεσμευτικό για τα μέρη και μετά την κατάθεση του στη Γραμματεία του αρμοδίου, σύμφωνα με το Ν.4512/2018,δικαστηρίου αποτελεί τίτλο εκτελεστό.

Παναγιώτα Λουκάκου
Δικηγόρος Παρ Αρείω Πάγω
Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια – Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών