Η Εθνική Ομοσπονδία Αμερικανικού Ποδοσφαίρου των ΗΠΑ (NFL) συμφώνησε να καταβάλει 765 εκατομμύρια δολάρια για να διευθετηθεί μια αγωγή που κατέθεσαν πάνω από 4.500 παίκτες και οι οικογένειές τους, κλείνοντας έτσι το δικαστικό μέτωπο στον αγώνα της ομοσπονδίας εναντίον κατηγοριών ότι απέκρυψε όσα γνώριζε για τους κινδύνους που ενέχουν τα επαναλαμβανόμενα χτυπήματα στο κεφάλι.

Η συμφωνία, θωρείται νίκη για την ομοσπονδία, η οποία έχει σχεδόν 10 δισεκατομμύρια έσοδα ετησίως και αντιμετωπίζει την πιθανότητα να κληθεί να καταβάλει δισεκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση στους ενάγοντες. Επιπλέον, αν η υπόθεση πήγαινε στα δικαστήρια, οι αποκαλύψεις πιθανόν να αποτελούσαν σοβαρό πλήγμα για την ομοσπονδία.

Η ομοσπονδία άλλαξε τους κανόνες της, ώστε το παιχνίδι να γίνει πιο ασφαλές, και τροποποίησε τα ιατρικά της πρωτόκολλα για τη διάσειση, καθώς όλο και περισσότερα ιατρικά στοιχεία τα τελευταία χρόνια συνδέουν τους τραυματισμούς στο κεφάλι κατά τη διάρκεια των αγώνων αμερικανικού ποδοσφαίρου με μακροχρόνιες βλάβες στη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου. Μεταξύ των όρων της συμφωνίας είναι ότι η επίλυση αυτή δεν θα θεωρηθεί ως αποδοχή ενοχής από την ομοσπονδία.

Ο Michael LeRoy, που διδάσκει εργατικό δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, πιστεύει ότι «Το ποσό της συμφωνίας φαίνεται χαμηλό, αν σκεφτεί κανείς τον αριθμό των εναγόντων και τη σοβαρότητα των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν. Ταυτόχρονα, όμως, δείχνει και τον μακρύ δρόμο για την απόδειξη της ευθύνης που είχε η ομοσπονδία για τους τραυματισμούς των παικτών. Η ομοσπονδία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στο θέμα της δημόσιας εικόνας της. Καταφέρνει πλέον να αλλάξει το θέμα της συζήτησης και να εκτονωθεί η δημοσιότητα που έχει πάρει».

Η υπόθεση θεωρήθηκε ως πιθανή καταστροφή για την ομοσπονδία, η οποία δέχτηκε πολλές επικρίσεις τα τελευταία χρόνια, αφού δεκάδες πρώην παίκτες διαγνώστηκαν με χρόνια τραυματική εγκεφαλοπάθεια, ή ΧΤΕ, μια εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου παρόμοια με τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Θεωρείται ότι προκαλείται μόνο από επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς στο κεφάλι. Ενώ η συμφωνία κλείνει τη δικαστική υπόθεση για την ομοσπονδία, οι τραυματισμοί στο κεφάλι των νυν και πρώην παικτών πιθανόν να εξακολουθήσουν να απασχολούν ένα άθλημα που περιλαμβάνει τη βίαιη σύγκρουση παικτών.

Ο πρώην παίκτης της ομοσπονδίας Aaron Curry, που δεν συμμετείχε στην αγωγή, έγραψε στο Twitter: «Ο διακανονισμός για τη διάσειση δεν θα αντισταθμίσει τον πρόωρο θάνατο, το να ξεχνάς το όνομα των παιδιών σου και όλα τα υπόλοιπα που φέρνουν οι τραυματισμοί στο κεφάλι».

Οι δικηγόροι των εναγόντων ήταν πρόθυμοι να έρθουν σε συμφωνία, καθώς πολλοί από τους πελάτες τους πάσχουν από σοβαρά νευρολογικά προβλήματα που χρήζουν άμεσης φροντίδας. Χωρίς μια συμφωνία, η δικαστική οδός μπορεί να χρειαστεί χρόνια, χωρίς καμία εγγύηση ότι τα δικαστήρια θα έκριναν υπέρ των παικτών.

Όπως είπε ο Christopher Seeger, ένας από τους δικηγόρους των παικτών, «Το σημαντικό ήταν ότι καταφέραμε να κερδίσουμε άμεση φροντίδα για τους παίκτες που έχουν αποσυρθεί».

Ένας διαμεσολαβητής που διόρισε το δικαστήριο βοήθησε τις δύο πλευρές να φτάσουν σε συμφωνία, η οποία πρέπει πλέον να εγκριθεί από τη Δικαστή Anita B. Brody, του Πρωτοδικείου της Φιλαδέλφειας των ΗΠΑ.

Τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για ιατρικές εξετάσεις, αποζημίωση για τη διάσειση και ένα πρόγραμμα ιατρικής έρευνας για παίκτες που έχουν αποσυρθεί και για τις οικογένειές τους. Τα χρήματα, τα οποία μπορεί να αποδοθούν σε διάρκεια πολλών μηνών, δεν θα διατεθούν μόνο στους ενάγοντες, αλλά σε όλους τους πρώην παίκτες με νευρολογικά προβλήματα. Η ομοσπονδία συμφώνησε επίσης να καταβάλει την αμοιβή των δικηγόρων των εναγόντων, ποσό που θα μπορούσε να ανέλθει σε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια.

Οι δικαιούχοι θα μπορούσαν να είναι περισσότεροι ή λιγότεροι από τους ενάγοντες της υπόθεσης, ανάλογα με το πόσοι πρώην παίκτες με νευρολογικά προβλήματα παρουσιαστούν. Η συμφωνία δεν καλύπτει τους νυν παίκτες.

«Αντί να ακολουθήσουν μια δικαστική διαμάχη που θα περιλαμβάνει κυριολεκτικά χιλιάδες ατομικές αγωγές και θα διαρκέσει πολλά χρόνια, τα μέρη κατέληξαν σε μια συμφωνία η οποία, αν εγκριθεί, θα παρέχει ανακούφιση και στήριξη εκεί που χρειάζεται σε μια περίοδο που υπάρχει ζωτική ανάγκη», όπως είπε ο διαμεσολαβητής Layn Phillips, σε δήλωσή του.

Η συμφωνία περιλαμβάνει 675 εκατομμύρια δολάρια για τους παίκτες ή τις οικογένειες των παικτών που αντιμετωπίζουν νευρολογικά προβλήματα. Το ποσό των 75 εκατομμυρίων δολαρίων θα διατεθεί για βασικές ιατρικές εξετάσεις. Θα δημιουργηθεί ένα ταμείο 10 εκατομμυρίων δολαρίων για έρευνα. Αν υποθέσουμε ότι η Δικαστής Brody υπογράψει τη συμφωνία, μπορεί να χρειαστούν περίπου 180 ημέρες μέχρι να ξεκινήσουν οι παίκτες να λαμβάνουν την αποζημίωση, σύμφωνα με τον κ. Seeger.

Ο κ. Seeger πρόσθεσε ότι οι παίκτες δεν χρειάζεται να αποδείξουν ότι τα προβλήματα υγείας που έχουν είναι αποτέλεσμα τραυματισμών στο κεφάλι που έγιναν κατά τη διάρκεια αγώνων της ομοσπονδίας. Η αποζημίωση θα βασιστεί εξ ολοκλήρου στην ηλικία του παίκτη και τα χρόνια που συμμετείχε σε αγώνες της ομοσπονδίας, όχι τη θέση που είχε ή τον αριθμό των διασείσεων που πιθανόν να είχε πάθει.

Αν εγκριθεί η συμφωνία, περίπου το μισό του συμφωνηθέντος ποσού θα καταβληθεί στη διάρκεια της επόμενης τριετίας, ενώ το υπόλοιπο σε διάρκεια 17 ετών.

«Η συμφωνία θα μας επιτρέψει να βοηθήσουμε όσους έχουν περισσότερη ανάγκη και να συνεχίσουμε το έργο μας για να κάνουμε το παιχνίδι ασφαλέστερο για τους νυν και τους μελλοντικούς παίκτες», δήλωσε ο Jeffrey Pash, αντιπρόεδρος της ομοσπονδίας.

Ο Kevin Turner, 44 ετών, που έπαιζε σε θέση φουλ μπακ (fullback) στους Philadelphia Eagles και στους New England Patriots και ο οποίος πάσχει τα τελευταία τέσσερα χρόνια από Αμυοατροφική Πλάγια Σκλήρυνση (ALS), γνωστή και ως νόσος Λου Γκέριγκ (Lou Gehrig), είπε ότι ήταν ικανοποιημένος με τη συμφωνία, καθώς θα παρέχει οικονομική στήριξη σε παίκτες που την έχουν ανάγκη, όπως ο ίδιος, και θα αποφύγουν τους μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες.

«Πίστευα ότι αν τελειώναμε σε πέντε χρόνια θα ήταν πολύ καλά και ίσως να ζούσα μέχρι τότε για να δω την έκβαση», είπε ο Turner, ο οποίος ξοδεύει περίπου 8.500 δολάρια μηνιαίως σε φάρμακα και γιατρούς. Μέρος αυτών των εξόδων καλύπτονται από την υγειονομική περίθαλψη που προσφέρει η ομοσπονδία, η οποία θα συνεχίσει να ισχύει ανεξάρτητα από τη συμφωνία. «Πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα λένε ότι θα μπορούσαμε να πάρουμε παραπάνω, αλλά μάλλον δεν πάσχουν από ALS ούτε είναι αναγκασμένοι να μένουν στο σπίτι».

Ο Turner είπε ότι ο ίδιος και άλλοι ενάγοντες ήθελαν να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο σχετικά με τους τραυματισμούς τους και όχι να πλήξουν την ομοσπονδία. Αλλά υπήρχε η κίνδυνος η υπόθεση αυτή να συμβάλει στη συνεχή ροή αρνητικής δημοσιότητας που δεχόταν η ομοσπονδία τα τελευταία χρόνια, καθώς οι ερευνητές άρχισαν να εξετάζουν τους εγκεφάλους πρώην παικτών.

Από εξέταση του εγκεφάλου του πρώην αμυντικού των Eagles, Andre Waters, μετά την αυτοκτονία του το 2016, βρέθηκε ότι έπασχε από ΧΤΕ. Από τότε, η ασθένεια βρέθηκε σχεδόν σε κάθε πρώην παίκτη όταν έγιναν εξετάσεις στον εγκέφαλό του. (Η ΧΤΕ μπορεί να διαγνωστεί μόνο μετά θάνατον.) Πιο συγκεκριμένα, ο πρώην αμυντικός (linebacker) Junior Seau βρέθηκε ότι είχε την ασθένεια μετά την αυτοκτονία του το 2012, ενώ το 2011 ο Dave Duerson, πρώην παίκτης των Chicago Bears, αυτοπυροβολήθηκε στο στήθος, λέγοντας σε ένα σημείωμα ότι ήθελε να δοθεί ο εγκέφαλός του για ερευνητικούς σκοπούς. Οι γιατροί αποφάνθηκαν ότι ο Duerson είχε ΧΤΕ.

«Στην αρχή της νέας σαιζόν, το να αφήνεις τη δικαστική διαμάχη πίσω σου, είναι τα καλύτερα νέα για την ομοσπονδία», είπε ο Robert Boland, που διδάσκει αθλητική διαχείριση στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Οι ενάγοντες δήλωσαν ότι η ομοσπονδία μόλις το 2010 ενημέρωσε επαρκώς τους παίκτες για το πώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν οι διασείσεις τη λειτουργία του εγκεφάλου τους πολύ καιρό μετά το τέλος της αθλητικής τους σταδιοδρομίας. Σύμφωνα με τους ίδιους, η ομοσπονδία άργησε, παρόλο που υπήρχαν επιστημονικές αποδείξεις, ενώ ταυτόχρονα δεν ρύθμισε το άθλημα με τρόπο που θα μπορούσε να αποτρέψει τραυματισμούς στο κεφάλι. Πολλοί παίκτες είπαν ότι πολλές φορές μια πολλαπλή διάσειση που πάθαιναν αντιμετωπιζόταν από το ιατρικό προσωπικό της ομάδας με ακατάλληλο τρόπο.

Η ομοσπονδία αρνείται ότι παραπλάνησε εσκεμμένα τους παίκτες σχετικά με τα τραύματα στο κεφάλι και ότι βασίστηκε στα πιο αξιόπιστα επιστημονικά στοιχεία που ήταν διαθέσιμα εκείνη την περίοδο για την ανάπτυξη των πολιτικών που υιοθετούσε σε σχέση με τη διάσειση. Ισχυρίστηκε ότι οποιαδήποτε διαφωνία προκύψει θα πρέπει να διέπεται από τις συμφωνίες συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ της ομοσπονδίας και των συνδικάτων των παικτών και να μην προχωρά σε δικαστικές διαμάχες.

Η Δικαστής Brody αναμενόταν να αποφασίσει τον Ιούλιο σχετικά με το αίτημα της ομοσπονδίας για απόρριψη της προσφυγής, τρείς μήνες αφού άκουσε τα επιχειρήματα των δικηγόρων που εκπροσωπούσαν και τις δύο πλευρές. Αντί γι’ αυτό όμως, διόρισε διαμεσολαβητή που θα συνεργαζόταν με την ομοσπονδία και τους ενάγοντες για να διερευνήσει τη δυνατότητα επίτευξης εξωδικαστικής συμφωνίας. Οι διαμεσολαβητές δεν εκδίδουν δεσμευτικές αποφάσεις, αλλά προσπαθούν να βοηθήσουν τους διαμαχόμενους να γεφυρώσουν τις διαφορές τους.

Οι πρώτες αγωγές εναντίον της ομοσπονδίας και της Riddell, της εταιρείας που κατασκευάσει τα κράνη, ασκήθηκαν πριν από δύο χρόνια. Για να υπάρξει ενιαία στάση, οι υποθέσεις ενοποιήθηκαν και εξετάστηκαν από το ομοσπονδιακό δικαστήριο της Φιλαδέλφειας πριν από έναν χρόνο. Η Riddell αρνήθηκε να συμμετάσχει στη επίλυση. Οι δικηγόροι των εναγόντων θα συνεχίσουν την υπόθεση εναντίον της εταιρείας.

Πηγή: nytimes.com

Ζωή Γιαννοπούλου,

Δικηγόρος, Δ.Ν.

Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια

Διαπιστευμένη Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών