Τα μέρη παροτρύνονται από τα δικαστήρια να πάνε σε διαμεσολάβηση. Πρόσφατες αποφάσεις του Εφετείου ενισχύουν αυτή την προσέγγιση.

PGF II SA εναντίον OMFS [2013] EWCA (Civ) 1288

Το Δικαστήριο περιμένει από τα μέρη να εμπλακούν ενεργά στη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Η απόφαση PGF II SA εναντίον OMFS [2013] EWCA (Civ) 1288 έστειλε ένα σαφές μήνυμα στα μέρη: η εποικοδομητική συμμετοχή και η ενεργός επικοινωνία είναι βασικό στοιχείο για τη διερεύνηση του αν η υπόθεση είναι κατάλληλη για διαμεσολάβηση ή όχι.

Αν το μέρος αγνοήσει μια πρόταση για υπαγωγή σε διαμεσολάβηση αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα επιβάρυνση του μέρους με τα δικαστικά έξοδα, ανεξάρτητα από το αν η απόρριψη της διαμεσολάβησης θα ήταν λογική υπό τις επικρατούσες συνθήκες.

Το Εφετείο ενίσχυσε αυτό το μήνυμα με την πρόσφατη απόφαση Thakkar εναντίον Patel [2017] EWCA Civ 117, δηλώνοντας ότι «αν ένα μέρος διαταράσσει τη διαδικασία με καθυστερήσεις και κωλυσιεργίες χωρίς λόγο, αυτό επισείει επιδίκαση δικαστικών εξόδων».

Thakkar εναντίον Patel [2017] EWCA Civ 117

Στην υπόθεση Thakkar οι ενάγοντες ιδιοκτήτες αξίωναν αποζημίωση για καταστροφές σε επαγγελματικούς χώρους. Οι μισθωτές κατέθεσαν ανταγωγή αξιώνοντας απόδοση μισθωμάτων για τους χώρους όπου δεν μπόρεσαν να εγκατασταθούν λόγω πλημμύρας. Παρόλο που και στα δύο μέρη επιδικάστηκε αποζημίωση για ζημίες που σχετίζονταν με τις αντίστοιχες αγωγές τους, στον ενάγοντα οφειλόταν ένα υπόλοιπο της τάξης των 32.000 ευρώ.

Όταν εξετάστηκε το θέμα των δικαστικών εξόδων, το δικαστήριο παρατήρησε ότι ο ενάγων ήταν εξαιρετικά θετικός και επεδίωξε τη συμμετοχή του σε διαδικασία διαμεσολάβησης, ενώ ο εναγόμενος «ήταν εμφανώς μάλλον ‘απρόθυμος’ ή δεν ήταν διατεθειμένος να επιδείξει ευελιξία».

Ο ενάγων, για μία περίοδο τεσσάρων μηνών, επεδίωξε να προχωρήσει σε διαμεσολάβηση, πριν τερματίσει αυτές τις προσπάθειες και προχωρήσει στην άρση του αδιεξόδου διά της δικαστικής οδού.

Ως άμεσο αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του εναγόμενου σε σχέση με τη διαμεσολάβηση, το δικαστήριο διέταξε τον εναγόμενο να καταβάλει το 75% των δικαστικών εξόδων του ενάγοντα. Ο εναγόμενος άσκησε έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης.

Το Εφετείο συμφώνησε με την πρωτόδικη απόφαση σχετικά με τη συμπεριφορά των μερών. Έκρινε ότι η υπόθεση θα έπρεπε να είχε πάει σε διαμεσολάβηση. Ο Εφέτης Rupert Jackson σχολίασε: «Θεωρώ σχεδόν βέβαιο ότι ένα ικανός διαμεσολαβητής θα μπορούσε να φέρει τα μέρη σε μια λογική συμφωνία». Το σκεπτικό της απόφασης συμπεριλάμβανε τα εξής:

  • Τα δικαστικά έξοδα ήταν κατά πολύ υψηλότερα από το ποσό της αξίωσης
  • Οι προσφορές που έκαναν τα μέρη δεν απείχαν πολύ μεταξύ τους
  • Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών ήταν άκαρπες.

Παρόλο που το Εφετείο έκρινε ότι τα δικαστικά έξοδα βαρύνουν τον εναγόμενο όταν και τα δύο μέρη ευθύνονται για την αποτυχία της διαμεσολάβησης, απεφάνθη ότι η απόφαση ήταν «στη διακριτική ευχέρεια του δικαστή».

Πρακτικές συμβουλές:

Τα δικαστήρια πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα μέρη συνεργάζονται για να διερευνήσουν εάν η διαφορά τους μπορεί να επιλυθεί μέσω της διαμεσολάβησης.

Οι υποθέσεις των εταιρειών PGF και Thakkar που εξετάστηκαν στο Εφετείο επιβεβαιώνουν ότι η συμπεριφορά του κάθε μέρους σε σχέση με τη διαμεσολάβηση θα εξεταστεί εξονυχιστικά για να κριθεί το ζήτημα της επιδίκασης των δικαστικών εξόδων.

Τα μέρη θα πρέπει

  • Να συνεργάζονται ενεργά, να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν όσον αφορά τη διαμεσολάβηση
  • Να αποφεύγουν κωλυσιεργίες στη διαμεσολάβηση επινοώντας τυπικά κωλύματα
  • Να «επιμένουν» και να συνεχίζουν τις προσπάθειες για υπαγωγή στη διαμεσολάβηση όταν αντιμετωπίζουν έναν απρόθυμο αντίδικο. Να περιμένουν επικριτική στάση αν δεν υιοθετήσουν αυτή τη στάση».

Ζωή Γιαννοπούλου

Δικηγόρος, ΔΝ

Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑ, ΗΒ, ΗΠΑ

Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών ΙΚΔΘ