Οι Υπηρεσίες Νεολαίας (Jugenämter) στη Γερμανία, μέσω των συμβουλευτικών τμημάτων τους, προσφέρουν πλέον εκτεταμένα και μάλιστα δωρεάν τις συμβουλευτικές τους υπηρεσίες σε ζευγάρια, που ζουν σε διάσταση, για να ρυθμίσουν συναινετικά τα ζητήματα της άσκησης της επιμέλειας των κοινών τους τέκνων. Κατά την παροχή των συμβουλευτικών αυτών υπηρεσιών χρησιμοποιείται η διαδικασία της διαμεσολάβησης, τα αποτελέσματα της οποίας είναι πράγματι λυτρωτικά για τα ζευγάρια. Σκοπός της διαμεσολάβησης είναι η εφαρμογή του λεγόμενου “Εναλλασσόμενου Μοντέλου – Wechselmodel”. Στη βάση του μοντέλου αυτού τα ζευγάρια καλούνται να επεξεργαστούν εκουσίως και να αυτοδεσμευτούν σε ένα πρόγραμμα, δυνάμει του οποίου ρυθμίζονται τόσο η καθημερινότητα όσο και οι κοινές θεμελιώδεις αξίες που αφορούν την ανατροφή των παιδιών.

Όποιος προσχωρεί στο “Εναλλασσόμενο Μοντέλο” οφείλει να ανεχθεί την εντατική επαφή με τον πρώην σύντροφο του. Ίσως να μην μπορέσει να περάσει ούτε μια μέρα, χωρίς να χρειαστεί να συμφωνηθεί μεταξύ των πρώην συντρόφων, ποιος από τους δύο θα ασχοληθεί με τα ζητήματα των παιδιών: Ποιος θα πάει το παιδί στο γυμναστήριο; Ποιος θα το συνοδεύσει στην σχολική γιορτή;

Το “Εναλλασσόμενο Μοντέλο” απαιτεί οι δύο πρώην σύντροφοι να λειτουργούν ως συνεργάτες ανατροφής των κοινών τους τέκνων. Αυτό απαιτεί πλήρη αποσαφήνιση του επιπέδου των σχέσεων τους. Απαιτεί επίσης ο καθένας από τους δυο γονείς να μπορεί να υποχωρεί από τις δικές του αρχικές διαθέσεις και επιθυμίες. Το “Εναλλασσόμενο Μοντέλο” λειτουργεί μόνο αν οι γονείς είναι σε θέση να συνεργάζονται, να επικοινωνούν μεταξύ τους και να αλληλοεκτιμώνται.

Στο “Εναλλασσόμενο Μοντέλο” τα παιδιά συνεργάζονται με τους γονείς στο σχεδιασμό της ημέρας τους και στην πραγματικότητα ζουν αλλά και μετακομίζουν από το ένα σπίτι στο άλλο κάθε 4-5 μέρες. Συνηθίζουν όμως και αυτό τους αρέσει.

Οι γονείς, που χρειάζονται διαρκή στήριξη από τους ειδικούς διαμεσολαβητές των Υπηρεσιών Νεολαίας, αυτοοργανώνονται επίσης σε ομάδες αλληλοϋποστήριξης.

Το “Εναλλασσόμενο Μοντέλο” δεν είναι ούτε ευέλικτο ούτε φθηνό.

Δεν είναι ευέλικτο, επειδή απαιτεί από τους γονείς να ζουν κοντά ο ένας στον άλλον. Τα παιδιά ζώντας σε δύο διαφορετικά σπίτια ταυτόχρονα συχνά χρειάζονται τα πράγματα τους, που βρίσκονται στο άλλο σπίτι. Αλλά και οι συχνές μετακινήσεις των παιδιών είναι καλύτερα να γίνονται στις μικρότερες δυνατές αποστάσεις. Η ανάγκη οι γονείς να ζουν σε κοντινά μεταξύ τους σπίτια απαιτεί συχνά την αλλαγή της δουλειάς του ενός από τους δύο ή δημιουργεί προβλήματα στην συμβίωση του με τον νέο του σύντροφο.

Δεν είναι οικονομικό, διότι απαιτεί από τους  γονείς να διαθέτει ο καθένας τους μια επαρκώς μεγάλη κατοικία, ενώ πολλά από τα πράγματα των παιδιών πρέπει να είναι διπλά: τα ρούχα, τα έπιπλα, τα παιχνίδια, οι υπολογιστές. Πολλά δε από αυτά δεν μπορούν να μεταφέρονται συνεχώς. Τα έξοδα αυτά δεν μπορούν να καλυφθούν, αν και οι δύο γονείς δεν έχουν ένα καλό εισόδημα.

Υπό αυτό το πνεύμα, η πρόσφατη απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας, που εκδόθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2017 (Bundesgerichthof – Απόφαση της 01. Φεβρουαρίου 2017 – XII ZB 601/150) και η οποία θεωρεί ότι η εφαρμογή του “Εναλλασσόμενου Μοντέλου” για την επιμέλεια του τέκνου μπορεί να επιβληθεί μονομερώς από το δικαστήριο και χωρίς την συναίνεση του ενός εκ των μερών, έχει δεχθεί πολύ μεγάλη κριτική. Και τούτο διότι όπως διαπιστώνεται από την εφαρμογή του το μοντέλο αυτό, που δεν είναι εκ της φύσεως του ούτε ευέλικτο, ούτε οικονομικό, απαιτεί την συνεργασία των γονέων και την υποστήριξη τους από διαμεσολαβητές.

Πηγή: http://www.zeit.de/gesellschaft/2017-03/bgh-urteil-wechselmodell-eltern-kinderbetreuung

Θεοχάρης Αγγελίδης

Δικηγόρος

Διαμεσολαβητής

Εκπαιδευτής Διαμεσολαβητών Αλεξανδρούπολης